Ook al werd kokosolie door de hoeveelheid verzadigde vetten jarenlang bestempeld als ongezond product, het is de afgelopen jaren toch uitgegroeid als één van de populairste bakoliën. Dit plantaardige vet heeft namelijk een aantal positieve eigenschappen die andere bakoliën niet hebben. In deze blog gaan we dieper in op waarom je zeker kokosolie zou moeten aanschaffen en op welke verschillende manieren je hier gebruik van kunt maken.
Kokosolie: wat is dat precies?
Wist jij dat aan één boom wel honderd kokosnoten kunnen groeien? Het duurt wel ongeveer acht tot tien jaar voor een kokospalm kokosnoten kan vormen. Kokosolie wordt uit het vruchtvlees van de kokosnoot gehaald en er kan 1 liter olie worden gemaakt van tien kokosnoten. Kokosolie heeft een lekkere smaak, exotische geur en blijkt ook nog eens super gezond te zijn.
Kokosolie is een plantaardige vet die we steeds vaker terug zien komen in Nederlandse keukens. Bij kamertemperatuur is kokosolie meestal vast. Daarom wordt het ook wel kokosvet genoemd. Hogere temperaturen maken de kokosolie vloeibaar. Een rijpe kokosnoot levert vruchtvlees en kokoswater. Van het vruchtvlees, ook wel kopra genoemd, wordt kokosolie gemaakt. Er zijn twee soorten kokosolie:
- Ongeraffineerde kokosolie, ook wel virgin-olie
- Geraffineerde kokosolie, ook wel kopra-olie
De voordelen van kokosolie
Kokosolie is zo bijzonder omdat het in vergelijking met de meeste vetten vooral vetzuren met middellange ketens bevat. Met name door de middellange vetzuren, ook wel de MCT's (Medium Chain Triglyceriden) kun je met kokosolie vele kanten op. We hebben alle voordelen van kokosolie voor je op een rijtje gezet:
Kokosolie draagt mogelijk bij aan vetverbranding
Volg jij een koolhydraatarm of ketogeen dieet? Dan kun je vet verbranden door juist vetrijk voedsel te eten, bijvoorbeeld kokosolie. De middellange keten vetzuren in kokosolie zorgen voor een verhoging van de hoeveelheid calorieën die je verbrandt, in vergelijking met andere vetten. De middellange keten triglyceriden in kokosolie blijken het energieverbruik in 24 uur met wel 5% te kunnen verhogen, wat op de lange duur zou kunnen leiden tot een hogere vetverbranding.
Vermindert de kans op een hongergevoel
Kokosolie kan er daarnaast ook voor zorgen dat je hongergevoel weggaat en je sneller een verzadigd gevoel hebt. Dit kan op lange duur een positieve invloed hebben op het lichaamsgewicht. Dus als jij in de ochtend een eitje bakt in kokosolie, is de kans groot dat je tijdens de lunch minder eet dan normaal.
De positieve effecten van laurinezuur
In kokosolie zit laurinezuur, een verzadigd vet. Bij de meeste mensen gaan alle alarmbellen meteen rinkelen bij het horen van 'verzadigde vetten', maar dit is juist een goede variant. Laurinezuur gaat virussen en bacteriën tegen en zorgt er onder andere voor dat je weerstand op peil blijft.
De nadelen van kokosolie
Er zitten ook een aantal nadelen aan het gebruik van kokosolie. Het gebruik van kokosolie kan namelijk zeker geen kwaad, maar je moet er niet teveel van eten. Je leest hieronder wat de redenen hiervan zijn:
Verhoging cholesterol
Kokosolie bevat volgens het voedingscentrum veel verzadigd vet. Meer dan bijvoorbeeld in olijfolie of zonnebloemolie. Het is niet erg om af en toe gebruik te maken van kokosolie, maar er wordt geadviseerd dit niet te vaak te doen. Als je dit wel doet, kan een verhoogde cholesterol het gevolg zijn. Dit kan een negatief effect hebben op je gezondheid.
Schijf van Vijf
Het voedingscentrum bekijkt iets vaak op basis van de Schijf van Vijf, maar daar komt kokosolie juist niet in voor. De Schijf van Vijf adviseert wat gezond is om te eten en als een product als bijvoorbeeld kokosolie er niet in staat, is het advies om dit met mate te eten. Het voedingscentrum zegt dus eigenlijk dat we beter kunnen koken met olijf- of zonnebloemolie.
De voedingswaarde van kokosolie
Kokosolie bestaat voor bijna 100% uit vet, en dan met name verzadigde vetten. In onderstaande tabel zie je de voedingswaarde van biologische kokosolie.
| Voedingswaarden indicatie (per persoon/portie) | Aantal |
|---|---|
| Energie | 884 kcal/3700 kJ |
| Eiwitten | 0,0 g |
| Koolhydraten | 0,0 g |
| Vezels | 0,0 g |
| Vetten | 19 g |
| Verzadigde vetten | 86,0 g |
| Zout | 0 g |
Verschillende soorten kokosolie
Er zijn twee verschillende soorten kokosolie, namelijk geraffineerde kokosolie en ongeraffineerde kokosolie. Het voornaamste verschil is de manier van produceren, wat van invloed is op bijvoorbeeld de smaak van de olie. Voor welke soort kokosolie je kiest, hangt in de meeste gevallen af van je persoonlijke voorkeur.
Ongeraffineerde kokosolie
Ongeraffineerde kokosolie, ook wel extra virgin kokosolie genoemd, is olie dat uit het kokosvruchtvlees is geperst en verder niet is bewerkt. Deze olie kan droog of nat worden verkregen. Bij de droge methode wordt het vruchtvlees eerst gedroogd, waarna de olie er machinaal uit wordt geperst. Bij de natte methode worden vruchtvlees en kokoswater uit verse kokosnoten geperst, waarna de olie en het vocht gescheiden worden.
Je ziet op het etiket van ongeraffineerde kokosolie van Top Noten staan dat het koudgeperst is, wat betekent dat er geen hitte aan te pas is gekomen. Ongeraffineerde kokosolie heeft hierdoor een sterke smaak en geur.
Geraffineerde kokosolie
Je raad het misschien al, maar geraffineerde kokosolie ondergaat wél een extra bewerking. Dit wordt gedaan om het meer geschikt te maken om in te koken en bakken. Bij deze vorm van kokosolie begint het bij het persen van ruwe kokosolie uit kopra. Afhankelijk van de productiemethode kunnen er één of meerdere stappen worden ondernomen:
- Ontgommen: - In kokosolie zitten gommen, dit zijn kleine deeltjes die de vloeistof stroperig maken. Tijdens het ontgommen worden de deeltjes eruit gehaald, waardoor zowel de kwaliteit als de structuur van de olie wordt verbeterd.
- Neutraliseren: - Naast gommen vind je in olie ook vrije vetzuren. Doordat deze vetzuren gemakkelijker kunnen oxideren, kan de olie sneller bederven. Bij neutralisatie wordt loog toegevoegd, dat zich bindt aan de vrije vetzuren. Op die manier worden de loog en de vrije vetzuren uit de olie gehaald.
- Bleken: - Olie wordt hierbij door een speciaal filter geperst, waarop de kleurstoffen zullen achterblijven. Je zult misschien denken van wel, maar bij dit proces wordt geen gebruik gemaakt van bleekmiddel.
- Ontgeuren: - Tot slot kan bij ontgeuren de typische kokosgeur of- smaak worden verwijderd. Dit wordt gedaan door middel van verhitting.
Bakken in kokosolie
Je kunt heerlijk bakken in kokosolie, dat komt doordat het enorm geschikt is om te verhitten. Dat maakt het heel geschikt om in te roerbakken, bakken, braden en zelfs frituren. De olie kan zelfs al vloeibaar worden bij een temperatuur vanaf 25 graden. Het voordeel van bakken in kokosolie is dat de goede vetten niet 'kapot' kunnen gaan. Kokosolie bevat middellange keten vetzuren. Het voordeel van middellange keten vetzuren (MCT olie) ten opzichte van lange keten vetzuren is dat ze makkelijker in de darmen worden opgenomen en sneller door de lever worden gemetaboliseerd. MCT vetten zijn daarom sneller als energie voorhanden voor het lichaam en worden minder snel opgeslagen als vet.
Als je wilt bakken in kokosolie kun je het beste gebruik maken van geraffineerde kokosolie. Zo weet je zeker dat het resultaat vrij is van de sterke smaak en geur van kokos. Als de olie net in de pan ligt, hangt er een heerlijke lichte kokosgeur. Deze verdwijnt weer als de ingrediënten worden toegevoegd.
Frituren in kokosolie
Virgin kokosolie is daarnaast ook erg geschikt om te frituren. Bij normaal frituur gebruik kan je de kokosolie 50 beurten gebruiken, maar dan moet je wel regelmatig filteren. Let er wel goed op dat je de friteuse niet hoger dan 180°C zet.
Wat kun je bakken in kokosolie?
Je kunt de superfood kokos in vele gerechten verwerken, maar hetzelfde geldt ook voor kokosolie. Kokosolie is lekker om mee te bakken, te braden en om te verwerken in baksels zoals koekjes en cakejes. Gebruik kokosolie in plaats van boter of olie in je taartdeeg of cakebeslag. Een stuk gezonder is het sowieso en als je een kokosliefhebber bent, dan is het ook nog eens heel lekker.
Hier kun je kokosolie ook voor gebruiken
Naast dat je kunt koken met kokosolie, kun je kokosolie ook voor andere doeleinden gebruiken. Hierbij kun je bijvoorbeeld denken aan de verzorging van je haren. De kokosolie die je in je haar smeert beschermt tegen haarschade, behoudt de proteïne structuur en vermindert de kans op haaruitval. Daarnaast kan kokosolie ook bijdragen aan een minder droge huid. Kokosolie gaat het natuurlijke vochtverlies van de huid tegen en helpt om de huid soepel en veerkrachtig te maken.
Waarom kokosolie kopen zeker een verantwoorde keuze is
Als je kokosolie met mate toepast in een gevarieerd, gezond voedingspatroon, is het zeker niet zo ongezond als je aan het begin van dit blog dacht. Het is een heel geschikt product om in te bakken en braden en daarnaast kun je het ook voor vele andere doeleinden gebruiken. Het bevat dan wel veel verzadigd vet, maar het gaat juist om het totale plaatje en het gebruik van de producten waar verzadigd vet in zit. Zoals voor bijna alles geldt, moet je het gebruik van kokosolie niet overdrijven. Kijk daarnaast ook naar de duurzaamheid van het product, kokosolie moet namelijk van ver komen. Kies daarom voor een kwalitatief goede kokosolie, gebruik deze met mate en geniet.
